W gąszczu ofert, promocji i platform sprzedażowych łatwo stracić głowę. Jednak bezpieczeństwo zakupów w dużej mierze zależy od Twojej wiedzy. Nieznajomość przepisów to niestety częsta przyczyna, dla której klienci padają ofiarą nieuczciwych praktyk lub rezygnują z przysługujących im uprawnień. Znajomość podstawowych praw konsumenta pozwala Ci na równi rozmawiać ze sprzedawcą i skutecznie egzekwować swoje żądania, czy to w sklepie stacjonarnym, czy robiąc zakupy online. Oto najważniejsze zasady, które musisz znać.

Zwroty w zakupach online: Prawo do odstąpienia od umowy

Robienie zakupów online jest wygodne, ale wiąże się z ryzykiem – nie możesz dotknąć ani przymierzyć towaru. Dlatego masz prawo do namysłu, które jest kluczowe dla bezpieczeństwa zakupów.

• 14 dni na rozmyślanie: Masz prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość w ciągu 14 dni od otrzymania towaru. Nie musisz podawać przyczyny. Wystarczy złożyć oświadczenie sprzedawcy.
• Brak konieczności podania przyczyny: Sprzedawca nie może Cię pytać, dlaczego chcesz zwrócić towar. Jest to Twoje bezwarunkowe prawo konsumenta.
• Wyjątki: Prawo do zwrotu nie dotyczy np. towarów szybko psujących się, produktów personalizowanych na Twoje zamówienie czy nagrań audiowizualnych, których opakowanie zostało otwarte.

Reklamacja i zwrot: Różnice między rękojmią a gwarancją

Kiedy towar okazuje się wadliwy, musisz wiedzieć, z jakiego tytułu składać reklamację i zwrot. Masz do wyboru dwa niezależne od siebie uprawnienia.

Rękojmia – odpowiedzialność sprzedawcy

Rękojmia to ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne towaru. Przysługuje Ci przez 2 lata od wydania produktu i daje Ci szereg opcji:

• Naprawa lub wymiana: W pierwszej kolejności możesz żądać naprawy towaru lub wymiany na nowy.
• Obniżenie ceny lub zwrot pieniędzy: Dopiero w ostateczności możesz zażądać obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy (zwrotu pieniędzy).

Gwarancja – dobrowolne zobowiązanie producenta

Gwarancja jest dobrowolnym oświadczeniem producenta (lub gwaranta) i jej warunki są określone w dokumencie gwarancyjnym. Zazwyczaj dotyczy tylko określonych wad i trwa krócej niż rękojmia. Zawsze wybieraj opcję korzystniejszą dla Ciebie – w większości przypadków będzie to rękojmia i gwarancja działająca na zasadzie wyboru.

Nieuczciwe praktyki: Zawsze żądaj dowodu zakupu

Jeśli sprzedawca stosuje nieuczciwe praktyki, na przykład unika wydania paragonu, musisz pamiętać, że dowód zakupu jest kluczowy do skutecznej reklamacji i zwrotu.

• Paragon to nie wszystko: Choć paragon jest najpopularniejszy, dowodem zakupu może być również potwierdzenie płatności kartą, wyciąg z konta bankowego, a nawet zeznania świadków, jeśli robisz zakupy online.
• Przedawnienie wad: Wiedz, że sprzedawca nie może odmówić Ci przyjęcia reklamacji, powołując się na upływ terminu, o ile wada ujawniła się w ciągu dwóch lat od zakupu (z tytułu rękojmi).

Znajomość tych podstawowych praw konsumenta to Twoja najlepsza polisa bezpieczeństwa zakupów. Nie daj się zbyć ogólnikami i pamiętaj, że Twoje prawo do odstąpienia od umowy lub reklamacji i zwrotu jest chronione przez prawo.

Autor: Krzysztof Górski